Analyse in- en uitstroom bijstand afgelopen vijf jaar

Vooral jongeren, alleenstaanden en mensen met een migratieachtergrond stroomden afgelopen vijf jaar bijstand in.

Mensen ouder dan 45 stroomden relatief minder vaak uit. Dat blijkt uit de publicatie In-, uit- en herinstroom in de bijstand van de Divosa Benchmark Werk en Inkomen, een initiatief van Divosa, BMC en Stimulansz.

Jongeren tot 35 jaar

Jongeren tot 35 jaar maken al jaren ongeveer de helft uit van de instroom in de bijstand; in 2020 steeg dit percentage naar 55%. Naast jongeren zijn ook alleenstaanden sterk vertegenwoordigd bij de instroom in de bijstand, evenals mensen met een migratieachtergrond.

Deze groepen zijn ook oververtegenwoordigd bij de uitstroom. De percentuele uitstroom van mensen met een migratieachtergrond is tevens toegenomen in de afgelopen vijf jaar. We zien dus veel dynamiek bij deze groepen. Per saldo nam het aantal mensen in de bijstand sinds 2016 met circa 50.000 af: van 464.500 eind 2016 naar 414.000 eind 2021(bron: CBS).

Vrouwen stromen relatief minder uit dan mannen. Dit verschil is sterker bij alleenstaanden en alleenstaande ouders. Hoewel uitstroom naar werk het meest voorkomend is, is het aandeel mannen dat uitstroomt naar werk groter.

Ook mensen ouder dan 45 jaar zijn ondervertegenwoordigd in de uitstroom uit de bijstand. We zien dat het aandeel 45-plussers dat uitstroomt sinds 2019 is afgenomen terwijl dit voor de jongste leeftijdscategorie (18 – 27 jaar) juist is toegenomen.

Hoe ouder, hoe moeilijker uit de bijstand

Hoe ouder je bent, hoe moeilijker het dus is om uit de bijstand te stromen. ‘Ik hoop dat het gemeenten lukt om mensen die langer in de bijstand ​zitten, meer steun te bieden om ze naar werk te begeleiden’, schrijft Gertru Diender, directeur Participatie en Maatschappelijke ontwikkeling bij de gemeente Leiden en bestuurslid van Divosa, in het voorwoord.

Hoopgevend ​vindt Diender ​dat het kabinet ​meer inzet op het lonend maken van ​​deeltijdwerk​, waardoor alleenstaande ouders een grotere prikkel hebben om aan de slag te gaan. ‘Zo blijkt ook uit de benchmarkcijfers dat deze groep meer moeite heeft om uit te stromen dan alleenstaanden zonder kind. Samen met het toegankelijker maken van kinderopvang is dat een stap in de goede richting’, aldus Diender.

Analyse in- en uitstroom bijstand 2016

In 2016 publiceerden Divosa, BMC en Stimulansz een analyse over het volume, in- en uitstroom en de samenstelling van het bijstandsbestand en in 2019 een factsheet over de herinstroom. Een belangrijke conclusie in 2016 was dat het aantal bijstandsgerechtigden al jaren steeg en dat werkloosheid de belangrijkste reden was voor instroom. Waren het in 2016 nog veel werklozen die vanuit de WW doorstroomden naar de bijstand, sinds medio 2021 zijn er meer vacatures dan werklozen.

Pagina delen op socials

Meer weten over dit onderwerp?

Fawzi Salih helpt je graag verder.

Nieuwsbrief Sociaal Domein

Binnen 5 minuten op de hoogte van de actuele ontwikkelingen in het sociaal domein? Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief. Met onder andere blogs van experts, interessante whitepapers en toelichting op wet- en regelgeving.

Anderen bekeken ook

Jaaroverzicht schuldhulpverlening 2025

Gebeurtenissen van begin van het jaar zijn vaak vervaagd tegen het eind van het jaar, terwijl ze niet minder belangrijk zijn. Voordat iedereen met het nieuwe jaar begint kijken we daarom even achterom naar wat er het afgelopen jaar allemaal is gebeurd. Net als in 2023 en 2024 delen we met plezier weer een jaaroverzicht schuldhulpverlening. Ditmaal in een voor ons bijzonder jaar, want Stimulansz viert dat ze 25 jaar bestaat.

De omgekeerde verordening invoeren? Begin bij de basis

Wil je de hulpvraag van de inwoner écht centraal stellen in de verordening? Steeds meer gemeenten werken met de omgekeerde modelverordening. Eén integraal voorschrift voor het sociaal domein. Hoe implementeer je die het best? Waar moet je op letten? Strategisch adviseur sociaal domein Gerrit van Romunde legt het uit.

Test je kennis! Hoe goed ben jij voorbereid op de Participatiewet in Balans?

De Participatiewet staat aan de vooravond van grote veranderingen. Nieuwe uitgangspunten, verschuivende verantwoordelijkheden en een andere manier van denken over maatwerk: er komt veel op uitvoerders af. Maar… hoe goed ben jij al op de hoogte van wat er verandert?